Kom nú ein dagin fram á eina grein við heitinum:

Natural mortality in exploited fish stocks: annual variation estimated with data from trawl surveys” og útgivin 23. mai 2022 í ICES Journal of Marine Science, Volume 79, Issue 5, July 2022, Pages 1569–1582, https://doi.org/10.1093/icesjms/fsac063

Hendan greinin snýr seg serliga um natúrliga fiskadeyðiligheit og hvussu hon kan variera. Á enskum eitur deyðiligheit ‘mortality’, og í greinini verður bókstavurin ’M’ brúktur um náttúrliga deyðiligheit. Støddin av M kemur av einum samansettum samanspæli av nógvum náttúruviðurskiftum, men fevnir um fisk, sum doyr ein nattúrligan deyða, m.a. av elli, av svongd, av at vera etin v.m.

M er tí ikki støðugt, men er m.a. bundið av m.a. kappingini millum stovnar um føði, at fiskasløg ikki bara eta hvørt annað, men eisini eru kannibalar, at minni individ eru meira úttsett at vera etin enn størri individ osfr.

Men fiskur doyr eisini, tí at hann verður fiskaður. Skilt verður sostatt millum tvær orsøkir til deyða hjá fiski: náttúrligur deyði, í modellunum kallað (M) deyða grundað á fiskiskap, í modellunum kallað (F).

Líkningin fyri samlaðu deyðiligheitina Z er sostatt: Z = M + F.

https://www.fao.org/3/X6845E/X6845E04.HTM

----------

Greinin staðfestir, at M vanliga verður sett til eitt fast virði 0,2 (20%) fyri fiskastovnar sum verða gagnnýttir, men staðfestir samstundis, at hetta ikki er rættvísandi. Um M altíð verður sett til 0,2 so passar tað ikki við tað, sum hendir í náttúruni. Greinin staðfestir at í náttúruni eru tekin um, at M varierar sera nógv.

Sum dømi um eitt lægri M enn 0,2 verða víst til arktiskan-norskan tosk, har M kann vera ímillum 0,05-0,15 (5-15%).

Sum dømi um eitt hægri M enn 0,2 verður víst til ávikavist Golf of St. Lawrence (Kanada), tá ið hesin var stongur fyri fiskiskapi (M: 0,4 ella 40%,) og til eitt øki á “Eastern Georges Bank”  fyri árini 2005-2010, tá ið toskastovnurin var sera lítið troyttur (M: 0,8 ella 80%).

Les alla greinina her