AVT er ein stytting fyri Auditory Verbal Therapy (auditiv verbal terapi – hoyri- og taluviðgerð).
Tá børn fáa CI, er AVT undirvísing avgerðandi fyri, at barnið fær eitt gott úrslit við CI.
I einari AVT-undirvísingartilgongd stimbrast hoyrnarsansurin til tess at styrkja tey øki í heilanum hjá barninum, ið hoyra. Foreldur luttaka í allari AVT-undirvísing og brúka tað, ið tey læra, í gerandis virksemi saman við barninum.
Málið er, at barnið fær aldurssvarandi talumál, og at tann málsliga menningin eisini gevur barninum góða sosiala integratión.
Síðan januar 2023 hevur man í Danmark, sum eitt av teimum fyrstu londunum í heiminum, bjóðað AVT tilboð til øll børn (0-6 ár), ið hava niðursetta hoyrn, og teirra foreldur, og somuleiðis til størri børn, ið hava fingið CI (6-18 ár).
AVT tilboðið er ein partur av allari audiologisku viðgerðini við útgreining og hóskandi hoyritøkni.
AVT undirvísingin er lagað til hvørt einstakt barn sær. Fyri børn í aldrinum 0-6 ár er tíðarásin 3 ár, og fyri børn í aldrinum 6-18 ár 1 ár.
Til AVT undirvísingina fáa foreldrini undirvísing í ávísum mannagongdum og arbeiðshættum, sum gera tey før fyri at brúka amboðini í gerandisdegnum. Harvið verður AVT ein lívsstílur hjá familjuni, har barnið verður møtt við auditivari stimbran í øllum umstøðum í gerandisdegnum.
AVT uttan at foreldrini eru tikin við ber ikki til og kemur ikki fyri.
Í Danmark er granskað í týdninginum av AVT í samband við børn við niðursettari hoyrn og børn við CI. Verkætlanin fór fram frá 2017 til 2021, og vísti verkætlanin góð úrslit.
83% av børnunum høvdu aldurssvarandi mál eftir 3 ár við AVT. Hetta slóðar fyri, at AVT verður ein integreraður partur av audiologisku viðgerðini til øll smærri børn, ið hava niðursetta hoyrn.
Í Føroyum hava vit verið noydd at senda hesi børnini til Danmarkar, fyri at tey skulu fáa AVT undirvísing. Nú eru vit so heppin, at Hoyriklinikkin á Landssjúkrahúsinum er farin undir at upplæra fólk til at undirvísa í AVT, so at børnini skulu sleppa undan at fara til Danmarkar, og vóna vit, at peningur politiskt verður settur av til Hoyriklinikkina tey komandi árini, soleiðis at øll børn í Føroyum, ið hava fingið CI, kunnu fáa AVT undirvísing í Føroyum.
Í Føroyum eru 35 fólk, ið hava fingið CI, og av hesum eru 8 børn, har av 4 hava Sucla (Føroyasjúkuna).
Av øllum hesum 35 fólkunum, eru eini 3, sum ikki klára seg serliga væl við CI.
Niðanfyri er úrslitið av granskingarverkætlnaini við AVT í Danmark, og tølini tala fyri seg.
Úrslit frá 3-ára AVT-undirvísingartilgongdini 2017-2022:
Aldurssvarandi talumál.
Prosentsatsurin vísir, hvussu stórur partur av børnunum náddu aldurssvarandi talumál.
Øll børn í AVT- undirvísingartilgongdindi 84%
Børn úr heimum, har mann bara tosar danskt 92%
Børn uttan aðrar avbjóðingar 87%
Børn við øðrum avbjóðingum 75%
Børnini eru testaðið við Peabody picture vocabulary Test 4, ið vísir orðatilfeingið, ið er støði fyri málsligari framgongd.
Tórshavn 18. mai 2024
Ása Olsen, forkvinna
Um tú veitst okkurt, sum VP ikki veit - skriva so til vp@vp.fo